CAIER

CAIER теңіз ортасын қорғау жөніндегі жетекші Еуропалық комиссиямен ынтымақтастық туралы келіссөздер жүргізуде

Орталық Азиялық экологиялық зерттеулер институты (CAIER) Хельсинки конвенциясының (HELCOM) өкілдеріне эндемиялық Каспий итбалығын құтқару жөніндегі жұмысы туралы айтуға мүмкіндік алды.

HELCOM 1980 жылдан бастап Балтық теңізінің теңіз мекендеу ортасын қорғаумен сәтті айналысады, ұйымға Германия, Дания, Еуропалық қоғамдастық, Латвия, Литва, Польша, Ресей, Финляндия, Швеция, Эстония сияқты елдер кіреді.

CAIER мамандары мен HELCOM (EG MaMa) Теңіз Сүтқоректілері бойынша сарапшылар Тобының қатысуымен онлайн жиналыс 12 қыркүйекте өтті.

Кездесу барысында эколог, CAIER негізін қалаушы Әсел Тасмағамбетова Институттың Каспий итбалықтарының популяциясын құтқару жөніндегі көп жылдық жұмысы туралы айтып берді.

Сондай-ақ жақында Каспийге 7-халықаралық экспедицияның алдын ала нәтижелері ұсынылды, оның барысында теңіз биоалуантүрлілігі саласындағы жетекші әлемдік мамандар кіретін ғалымдар тобы Каспий итбалығының сүтіне бірегей талдаулар алып, генетикалық зерттеулер және т. б. жүргізді.

Өз кезегінде HELCOM сарапшылары өз миссияларын, көзқарастарын және ағымдағы жобаларын ұсынды. Әңгіме барысында Балтық теңізіндегі теңіз сүтқоректілерін сақтаудағы ағымдағы проблемалардан бастап осы мәселелерді шешу стратегияларына дейінгі көптеген тақырыптар талқыланды.

Іс-шара қорытындысы бойынша екі ұйымның жұмысында бірнеше қиылысу нүктелері бар екені белгілі болды, бұл әлеуетті ынтымақтастықтың алғышарттарын жасайды.

Мүдделердің айқын сәйкестігін ескере отырып, екі тарап Балтық және Каспий теңіздеріндегі теңіз сүтқоректілеріне қатысты өзекті мәселелерді шешу үшін ресурстар мен сараптаманы біріктіруге үлкен қызығушылық танытты.

Мүмкін болатын ынтымақтастықтың егжей-тегжейін тереңдету үшін келесі кездесуді белгілеу туралы бірауыздан шешім қабылданды. Іс-қимыл жоспарлары белгіленді, соның ішінде тиісті құжаттамамен алмасу және әр ұйымда кейіннен қатынас орнату үшін байланысатын тұлғаларды белгілеу.

Естеріңізге сала кетейік, CAIER 2015 жылдан бастап Каспий итбалығының популяциясын сақтаумен айналысады, осы уақыт ішінде 7 халықаралық экспедиция өткізілді, бұл экспедициялар Каспий итбалығын Қазақстанның Қызыл кітабына енгізуге себеп болды.

2019 жылы CAIER базасында Каспий итбалығын зерттеу және оңалту орталығы ашылды – Солтүстік Каспийдегі Каспий эндемигіне ветеринариялық көмек көрсететін жалғыз мекеме. Орталық қызметі барысында Каспийдің 40-тан астам эндемигі құтқарылды.

2022 жылы CAIER-де Ғылыми кеңес құрылды, оның құрамына теңіз биоалуантүрлілігі бойынша әлемдегі жетекші мамандар кірді, олардың ішінде профессор Даниэль Коста, Калифорния университетінің Экология және эволюциялық биология еңбек сіңірген профессоры, Томми Найман, Норвегияның Биоэкономикалық зерттеулер институтының профессоры, сонымен қатар Ұлыбритания, Қазақстан, АҚШ, Сауд Арабиясы және Франция ғалымдары.
QZ